Δηλαδή.. Περιμένουμε τη «λύση», τη «σωτηρία» να μας τη σερβίρουν, να γεννηθεί αυτοματικά, να μας προσφερθεί εναλλακτική ποικιλία και εμείς να επιλέξουμε: Eνα καινούργιο κόμμα, έναν ταλαντούχο και ανιδιοτελή ηγέτη, να κατέβουν στην πολιτική οι «πνευματικοί άνθρωποι», να αναλάβουν την «κάθαρση» του δημόσιου βίου οι εισαγγελείς και οι δικαστές. Kαι κάποιοι που οσφραίνονται το ουτοπικό και ανέφικτο τέτοιων προσδοκιών, συμβιβάζονται άνευ όρων, τυφλά, με το σημερινό καραγκιοζιλίκι…
Ο «καταναλωτισμός» δεν είναι σύμπτωμα ή φαινόμενο «εξ αντικειμένου»: κάτι που συμβαίνει έξω από μας, συντελείται «έναντι», προκύπτει ως συνάρτηση ή αποτέλεσμα φυσικών ή περιστασιακών διεργασιών – όπως, λ.χ., ο πληθωρισμός, η ανεργία, μια επιδημία. O καταναλωτισμός είναι νοο-τροπία, δηλαδή τρόπος του νοείν, τρόπος: επομένως, κάτι που «προηγείται» και διαμορφώνει τη σκέψη, την κρίση, τη βούληση. Είναι εθισμός ανεπίγνωστος, ενεργείται αντανακλαστικά, αυθόρμητα, όπως κάθε ορμέμφυτο ενέργημα, κάθε αθέλητη ενορμητική ανάγκη. Γι’ αυτό και συνιστά ο καταναλωτισμός τρόπο ζωής, στάση ζωής.
Ζούμε στην Ελλάδα μια συντελεσμένη καταστροφή: Tη χρεοκοπία της οικονομίας, την απώλεια της εθνικής ανεξαρτησίας, την παράλυση του κράτους, τη διαφθορά και ολοσχερή ανικανότητα του κομματικού συστήματος. Ζούμε τη διάλυση κάθε ιστού κοινωνικής συνοχής, έναν εκβαρβαρισμό αγλωσσίας και αλογίας, μια λειτουργία της δικαιοσύνης «α λα καρτ». Το μισό του νεανικού εργατικού δυναμικού είναι σε ανεργία, η πληροφόρηση παραδομένη σε ιδιωτικά συμφέροντα, το ελληνικό όνομα διεθνώς ανυπόληπτο. Συμβαίνουν όλα αυτά και η αντίδρασή μας των πολιτών είναι τυπικά καταναλωτική. Δηλαδή:
Περιμένουμε τη «λύση», τη «σωτηρία» να μας τη σερβίρουν, να γεννηθεί αυτοματικά, να μας προσφερθεί εναλλακτική ποικιλία και εμείς να επιλέξουμε: Ένα καινούργιο κόμμα, έναν ταλαντούχο και ανιδιοτελή ηγέτη, να κατέβουν στην πολιτική οι «πνευματικοί άνθρωποι», να αναλάβουν την «κάθαρση» του δημόσιου βίου οι εισαγγελείς και οι δικαστές. Και κάποιοι που οσφραίνονται το ουτοπικό και ανέφικτο τέτοιων προσδοκιών, συμβιβάζονται άνευ όρων, τυφλά, με το σημερινό καραγκιοζιλίκι: Oι φυσικοί αυτουργοί του εφιαλτικού κακουργήματος να διαχειρίζονται την απαλλαγή μας από τις συνέπειες του κακουργήματος: «Προσπαθεί όσο μπορεί ο Σαμαράς» – «ο Tσίπρας θα αλλάξει τους όρους της διαπραγμάτευσης».
Είμαστε μόνο καταναλωτές έτοιμων προϊόντων, ξεμάθαμε να παράγουμε, να γεννάμε, να δημιουργούμε. Έχουμε πια εθισθεί μόνο να διαλέγουμε, η επιλογή είναι αυτονόητο «δικαίωμά» μας, είναι ο «τρόπος» της ζωής μας. Θέλουμε να μπορούμε να επιλέγουμε για τον εαυτόν μας το καλύτερο – ποιο το καλύτερο σχολειό για το παιδί μας, το καλύτερο φροντιστήριο, το καλύτερο (εδώ ή έξω) πανεπιστήμιο: πληρώνουμε και το έχουμε. Ποιος ο καλύτερος γιατρός, η καλύτερη κλινική, το αποτελεσματικότερο απορρυπαντικό, το ασφαλέστερο αυτοκίνητο, το κινητό που «πιάνει παντού», η φίρμα με τα πιο καλοραμμένα ρούχα, τα υγιεινότερα από τα «οικολογικά» προϊόντα. H σκέψη, η κρίση, η βούλησή μας λειτουργούν καθ’ έξιν, αυτοματικά, με τον «τρόπο» του καταναλωτή: Tα πάντα «οφείλουν» να μου προσφέρονται και εγώ να έχω το «δικαίωμα» να επιλέγω.
Βέβαια, η επιλογή δεν είναι μόνο ατομικό «δικαίωμα», είναι και συνάρτηση της καταναλωτικής ευχέρειας, επομένως του ατομικού εισοδήματος. Aλλά η καταναλωτική νοο-τροπία έγινε τόσο κυριαρχική, ώστε να καθιστά και την ευχέρεια (το επαρκές εισόδημα) αυτονόητο «δικαίωμα», όχι συνάρτηση της δημιουργικότητας, της παραγωγικότητας, της ποιότητας. Το πελατειακό κράτος στην Eλλάδα βασίστηκε στην εκδοχή της «σίτησης στο πρυτανείο» (ουσιαστικά: της αργομισθίας) ως αυτονόητου «δικαιώματος» – έτσι βλάστησαν και οι αναρίθμητες μεθοδεύσεις «δικαιωματικής» καταλήστευσης του κοινωνικού χρήματος: πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, επιδόματα ανύπαρκτης αναπηρίας, εικονικοί διορισμοί, ασύδοτος χρηματισμός δημοσίων υπαλλήλων, εισφοροδιαφυγή, φοροδιαφυγή και όσα ανάλογα μηχανεύματα. H ανεργία μετριέται στατιστικά να αχρηστεύει το μισό από το εργατικό δυναμικό της νεολαίας, όμως, παντού στην Ελλάδα, η συγκομιδή των όποιων καρπών εξακολουθεί να είναι δυνατή μόνο χάρη στους αλλοδαπούς μετανάστες. Το ίδιο, σε μεγάλο ποσοστό, και η παραδοσιακή μαστορική για τη συντήρηση ή αναστήλωση των ελάχιστων πια λειμμάτων της ετερότητας πολιτισμού των Ελλήνων.
H μετάβαση από τη νοο-τροπία του καταναλωτή στη νοο-τροπία του δημιουργού δεν μπορεί να γίνει με ηθικοδιδασκαλίες, κηρύγματα, ορθολογικά επιχειρήματα, συναισθηματικές εκκλήσεις στο «φιλότιμο». O καταναλωτισμός έγινε ο κυρίαρχος τρόπος ζωής στην Ελλάδα, επειδή, μετά τη μεταπολίτευση, μοναδική ρεαλιστική χαρά ζωής για τον Έλληνα έγινε η κατανάλωση. «Xαρά ζωής» θα πει: μοναδικός στόχος ζωής, μοναδικός λόγος για να υπάρχει ο άνθρωπος, να ξεκινάει τη μέρα του κάθε πρωί έχοντας μιαν επιδίωξη, αυτή να τον δικαιολογεί που ζει. Για να εγκαταλείψει την καταναλωτική νοο-τροπία, χρειάζεται να ανακαλύψει μιαν άλλη πηγή χαράς, αυτοεκτίμησης, κοινωνικής αναγνώρισης, υπαρκτικής πληρότητας, κάτι που να γεμίζει τη ζωή του με χαρά μεγαλύτερη από αυτήν της καταναλωτικής ευχέρειας………………………………..
Carthago delenda est – το σημερινό πολιτικό σύστημα πρέπει να καταστραφεί.
Όσο συντηρείται χωρίς ρεαλιστικό πολιτικό αντίλογο ο Ιστορικός Υλισμός, ο Ελληνισμός δεν έχει ελπίδα συνέχειας, ούτε η ζωή μας προοπτικές χαράς. Αλλά αντίλογος δεν μπορεί να προκύψει, όταν παίζουμε με τους όρους που θέτει ο αντίπαλος και βασανιστής μας, στο γήπεδό του. Μικρές συσπειρώσεις, επιτελικές ομάδες σοβαρής σπουδής των θεσμικών δυνατοτήτων εξόδου στη χαρά της ζωής, μπορούν να υπάρξουν; Eξειδικευμένα επιτελεία οικονομολόγων, πολιτικών επιστημόνων, εκπαιδευτικών, διπλωματών, επιχειρηματιών, καλλιεργητών γης – αυτοδημιούργητα.
Να παλέψουν επιτελικό σχεδιασμό. Για να καρπίσει πολιτική πρόταση.
[ΠΗΓΗ: Χρήστος Γιανναράς, Πώς γεννιέται αντίδοτο στην κακουργία, επιφυλλίδα στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 03-11-2013]