«Αυτοί που ακονίζουν το δόντι του σκύλου σημαίνοντας θάνατο, αυτοί που λάμπουν με τη δόξα του πουλιού σημαίνοντας θάνατο, αυτοί που κάθονται στο στάβλο της ικανοποίησης, σημαίνοντας θάνατο, αυτοί που υποφέρουν την έκσταση του ζώου, σημαίνοντας θάνατο»(Ο Τ.Σ. Έλιοτ γράφει στο ποίημα «Μαρίνα» σχετικά με την πολιτική της Νέας Δημοκρατίας)
Ποιες λέξεις και ποιες φράσεις, μπορούν να περιγράψουν την απόγνωση, τον αποτροπιασμό και κυρίως την οργή σε σχέση με μια υπόθεση απολύτως ξεκάθαρη και απολύτως δεδομένη;Ποιες μεταφορές και ποιες παρομοιώσεις θα περιγράψουν την αμείλικτη κυριολεξία της υπόθεσης Σακκά; Μέσα στην κρίση μάθαμε να βγάζουμε τις λέξεις από τα εισαγωγικά, τις λέξεις που πια κυριολεκτούν: ακροδεξιά, στρατόπεδα συγκέντρωσης, πείνα, εξαθλίωση, δικτατορία. Ήρθε η ώρα –για ακόμη μία φορά τους τελευταίους μήνες– με όλα τα εισαγωγικά που αφαιρέσαμε, με όλα τα εισαγωγικά που μείνανε ορφανά από μεταφορές, να στολίσουμε τη λέξη «δημοκρατία».
Η υπόθεση Σακκά είναι ξεκάθαρη και γι’ αυτό αποτρόπαια. Ένας άνθρωπος παραμένει προφυλακισμένος για 30 μήνες χωρίς να έχει γίνει δίκη. Οι κατηγορίες που του έχουν απαγγελθεί είναι σαθρές, τα ενοχοποιητικά στοιχεία ανύπαρκτα. Το γεγονός αυτό ίσως να μην έχει τόσο έντονη πρακτική σημασία (αφού δίκη δεν έχει γίνει), παρόλα αυτά περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο τις προθέσεις της κυβέρνησης. Μέσα από μια διαδικασία εξίσωσης και προειδοποιητικής εκδίκησης, η κυβέρνηση ποινικοποιεί τον διαφωνούντα, τον διαφορετικό, τον Άλλο (κάτι που έχουμε δει τόσες φορές στα βασανιστήρια στο Βελβεντό, στις επιχειρήσεις στις Σκουριές και σε μια σειρά από υποθέσεις).
Η ακροδεξιά εξίσωση
Κάπου ανάμεσα στη διατύπωση της βλακείας και στην παραδοχή του ακροδεξιού κυνισμού της, η ίδια η κυβέρνηση παραδέχτηκε τη στάση της αυτή με ανακοίνωσή της. Απαντώντας σε ανακοίνωση της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, σε σχέση με τη στάση των δικαστικών αρχών, το γραφείο Τύπου της Νέας Δημοκρατίας επιλέγει τις παρακάτω λέξεις: «Ας αφήσει ο ΣΥΡΙΖΑ τα μαθήματα Δημοκρατίας και τις υποδείξεις στη Δικαιοσύνη για προστασία κατηγορουμένων για τρομοκρατία. Ας σεβαστεί, έστω και για μία φορά, τους θεσμούς και ας πάψει να υπερασπίζεται κάθε λογής κατηγορούμενο για αναρχία και τρομοκρατία». Για ακόμα μια φορά η αναρχία ταυτίζεται με την τρομοκρατία, οι ιδέες με την πρακτική και τελικά το ενδεχόμενο της πράξης με την ίδια την πράξη. Πόσο ευρύχωρη είναι αυτή η ακροδεξιά εξίσωση; Ποιες άλλες κατηγορίες πολιτών χωρούν στη ακροδεξιά εξίσωση της κυβέρνησης μετά του αναρχικούς; Οι κομμουνιστές; Οι αριστεροί γενικά; Οι μακρυμάλληδες; Οι αριστερόχειρες; Όταν το παράλογο ομολογεί τόσο εξώστρεφα την ύπαρξή του, η λαιμαργία του δύσκολα σταματά.
Ως μοναδική απάντηση στο παράλογο και τον αυταρχισμό ο Κώστας Σακκάς επέλεξε την απεργία πείνας. Με τον τρόπο αυτό πράττει ενάντια στις βιολογικές και κοινωνικές επιταγές, υπερασπιζόμενος μια αλήθεια που πέρα από τη δική του κατάσταση έκτακτης ανάγκης, υπερασπίζεται και μια αλήθεια όλων μας (αφού η απουσία δίκης, άρα και στοιχείων που οδηγούν στην κράτηση, ουσιαστικά περιγράφει τον οποιοδήποτε πολίτη ως ένοχο εκ τον προτέρων και ταυτόχρονα αδύναμο στο να αποδείξει την αθωότητά του). Αντιμετωπίζοντας το θάνατο, ουσιαστικά στερεί από την όποια κυβέρνηση - κράτος - εξουσία, το δικαίωμα να εξευτελίζει την ανθρώπινη ζωή.
Υπάρχει και κάτι ακόμα
Για ακόμη μια φορά, η μνημονιακή δημοκρατία αποδεικνύει πως ο καλύτερος τρόπος για να υπερασπιστεί τον εαυτό της είναι η αυτοκατάργησή της. Καταπατά τους νόμους που η ίδια έχει δημιουργήσει, υιοθετεί το διαστρεβλωμένο της είδωλο ως μοναδική της απεικόνιση και απλά αποδεικνύει και επιδεικνύει την εξουσία της με μια παθητική και ταυτόχρονα σιδερένια σκληρότητα: κοιτάζοντας έναν άνθρωπο να αργοπεθαίνει χωρίς καμία κατηγορία, χωρίς κανέναν λόγο. Στην Ελλάδα των αυτοκτονιών και του θανάτου ο κύριος Αντώνης Σαμαράς γυρνά στο σπίτι του αργά τη νύχτα. Και όταν δεν τον παίρνει ο ύπνος πάνω σε έναν κυνισμό ντυμένο με μαξιλαροθήκες, μετράει νεκρούς μέχρι τελικά να κοιμηθεί….
Ποιες λέξεις και ποιες φράσεις, μπορούν να περιγράψουν την απόγνωση, τον αποτροπιασμό και κυρίως την οργή σε σχέση με μια υπόθεση απολύτως ξεκάθαρη και απολύτως δεδομένη;Ποιες μεταφορές και ποιες παρομοιώσεις θα περιγράψουν την αμείλικτη κυριολεξία της υπόθεσης Σακκά; Μέσα στην κρίση μάθαμε να βγάζουμε τις λέξεις από τα εισαγωγικά, τις λέξεις που πια κυριολεκτούν: ακροδεξιά, στρατόπεδα συγκέντρωσης, πείνα, εξαθλίωση, δικτατορία. Ήρθε η ώρα –για ακόμη μία φορά τους τελευταίους μήνες– με όλα τα εισαγωγικά που αφαιρέσαμε, με όλα τα εισαγωγικά που μείνανε ορφανά από μεταφορές, να στολίσουμε τη λέξη «δημοκρατία».
Η υπόθεση Σακκά είναι ξεκάθαρη και γι’ αυτό αποτρόπαια. Ένας άνθρωπος παραμένει προφυλακισμένος για 30 μήνες χωρίς να έχει γίνει δίκη. Οι κατηγορίες που του έχουν απαγγελθεί είναι σαθρές, τα ενοχοποιητικά στοιχεία ανύπαρκτα. Το γεγονός αυτό ίσως να μην έχει τόσο έντονη πρακτική σημασία (αφού δίκη δεν έχει γίνει), παρόλα αυτά περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο τις προθέσεις της κυβέρνησης. Μέσα από μια διαδικασία εξίσωσης και προειδοποιητικής εκδίκησης, η κυβέρνηση ποινικοποιεί τον διαφωνούντα, τον διαφορετικό, τον Άλλο (κάτι που έχουμε δει τόσες φορές στα βασανιστήρια στο Βελβεντό, στις επιχειρήσεις στις Σκουριές και σε μια σειρά από υποθέσεις).
Η ακροδεξιά εξίσωση
Κάπου ανάμεσα στη διατύπωση της βλακείας και στην παραδοχή του ακροδεξιού κυνισμού της, η ίδια η κυβέρνηση παραδέχτηκε τη στάση της αυτή με ανακοίνωσή της. Απαντώντας σε ανακοίνωση της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, σε σχέση με τη στάση των δικαστικών αρχών, το γραφείο Τύπου της Νέας Δημοκρατίας επιλέγει τις παρακάτω λέξεις: «Ας αφήσει ο ΣΥΡΙΖΑ τα μαθήματα Δημοκρατίας και τις υποδείξεις στη Δικαιοσύνη για προστασία κατηγορουμένων για τρομοκρατία. Ας σεβαστεί, έστω και για μία φορά, τους θεσμούς και ας πάψει να υπερασπίζεται κάθε λογής κατηγορούμενο για αναρχία και τρομοκρατία». Για ακόμα μια φορά η αναρχία ταυτίζεται με την τρομοκρατία, οι ιδέες με την πρακτική και τελικά το ενδεχόμενο της πράξης με την ίδια την πράξη. Πόσο ευρύχωρη είναι αυτή η ακροδεξιά εξίσωση; Ποιες άλλες κατηγορίες πολιτών χωρούν στη ακροδεξιά εξίσωση της κυβέρνησης μετά του αναρχικούς; Οι κομμουνιστές; Οι αριστεροί γενικά; Οι μακρυμάλληδες; Οι αριστερόχειρες; Όταν το παράλογο ομολογεί τόσο εξώστρεφα την ύπαρξή του, η λαιμαργία του δύσκολα σταματά.
Ως μοναδική απάντηση στο παράλογο και τον αυταρχισμό ο Κώστας Σακκάς επέλεξε την απεργία πείνας. Με τον τρόπο αυτό πράττει ενάντια στις βιολογικές και κοινωνικές επιταγές, υπερασπιζόμενος μια αλήθεια που πέρα από τη δική του κατάσταση έκτακτης ανάγκης, υπερασπίζεται και μια αλήθεια όλων μας (αφού η απουσία δίκης, άρα και στοιχείων που οδηγούν στην κράτηση, ουσιαστικά περιγράφει τον οποιοδήποτε πολίτη ως ένοχο εκ τον προτέρων και ταυτόχρονα αδύναμο στο να αποδείξει την αθωότητά του). Αντιμετωπίζοντας το θάνατο, ουσιαστικά στερεί από την όποια κυβέρνηση - κράτος - εξουσία, το δικαίωμα να εξευτελίζει την ανθρώπινη ζωή.
Υπάρχει και κάτι ακόμα
Για ακόμη μια φορά, η μνημονιακή δημοκρατία αποδεικνύει πως ο καλύτερος τρόπος για να υπερασπιστεί τον εαυτό της είναι η αυτοκατάργησή της. Καταπατά τους νόμους που η ίδια έχει δημιουργήσει, υιοθετεί το διαστρεβλωμένο της είδωλο ως μοναδική της απεικόνιση και απλά αποδεικνύει και επιδεικνύει την εξουσία της με μια παθητική και ταυτόχρονα σιδερένια σκληρότητα: κοιτάζοντας έναν άνθρωπο να αργοπεθαίνει χωρίς καμία κατηγορία, χωρίς κανέναν λόγο. Στην Ελλάδα των αυτοκτονιών και του θανάτου ο κύριος Αντώνης Σαμαράς γυρνά στο σπίτι του αργά τη νύχτα. Και όταν δεν τον παίρνει ο ύπνος πάνω σε έναν κυνισμό ντυμένο με μαξιλαροθήκες, μετράει νεκρούς μέχρι τελικά να κοιμηθεί….
Υπάρχει και κάτι ακόμα. Ένας άνθρωπός αργοπεθαίνει περιφρουρούμενος στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου και εμείς γράφουμε άρθρα, διαφωνούμε, διαμαρτυρόμαστε… Μα υπάρχουν στιγμές που η πραγματικότητα είναι αμείλικτα πρακτική. Κάπου ανάμεσα στη αυθόρμητη οργή και στην απελπισία που σε πιάνει όταν σκέφτεσαι το πόσο λίγα μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις, έρχεται η στιγμή της απόφασης και της πράξης. Και αυτή η στιγμή πλησιάζει για όλους μας.
Ας κλείσουμε με τον τρόπο που ο ίδιος ο Κώστας Σακκάς αποφάσισε να κλείσει την ανακοίνωσή του από τις φυλακές. Με λίγους στίχους του Πάμπλο Νερούδα:
«Αργοπεθαίνει όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα για να κυνηγήσει ένα όνειρο, όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του να αποφύγει τις εχέφρονες συμβουλές (...) Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις όταν θυμόμαστε πάντοτε ότι για να είσαι ζωντανός χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη απ’ το απλό γεγονός της αναπνοής».
[ΠΗΓΗ: Θωμάς Τσαλαπάτης, Η αμείλικτη κυριολεξία της υπόθεσης Σακκά, εφημερίδα Εποχή]